در آژانس تحقیقاتی پرمون طرح بخوانید در همان حال که با ظهور ویروس کرونا ادارهجات و شرکتها دستور به دورکاری کارمندان خود دادهاند، دانشگاهها به تدریس آنلاین روی آوردهاند، رستورانها سفارش و تحویل غذا را به صورت آنلاین انجام میدهند و خودروسازان کارخانههای خود را تعطیل کردهاند، ما شاهد سریعترین تغییر و تحول سازمانی و گسترش شکاف دیجیتالی در تاریخچه شرکتهای مدرن هستیم.
درست است، شرکتها با بحرانهای مالی نظیر رکود اقتصادی عظیم در سال 2008 و یا ورشکستگی و سقوط شرکتهای داتکام در اوایل 2000 سروکار داشتهاند. همچنین بسیاری از آنها متحمل جنگ و حملات تروریستی، شگفتی در انتخابات و بحرانهای بهداشت و سلامت گشتهاند. اما هرگز و در گذشته، اقتصادهای تکامل یافته و با ثبات با چنین شوکی روبهرو نشده بودند. هیچ اتفاقی نمیتواند با شکاف فیزیکی-دیجیتالی که با ظهور کرونا آشکارتر گشته است و همچنین تاثیر آن بر ماهیت کار برابری کند.
از برخی جهات، شما میتوانید اتفاقاتی که امروزه در حال رخ دادن به سوی یک تحول عظیم دیجیتالی است و به خوبی در حال پیشرفت است را پیگیری کنید. سالهاست که شرکتها در حال حرکت به سوی پردازندههای در حال رشد دیجیتالی بر اساس نرمافزار، دیتا و شبکههای دیجیتالی بوده و نیاز به یک طراحی عملیاتی اساسی و جدید داشتهاند. از Ant Financial گرفته تا فیسبوک، شرکتهای دیجیتالی جدید از سه طریق مزیت رقابتی خود را به دست می آورند:
تولید بیشتر با قیمت واحد کمتر (مقیاس)، دستیابی به تنوع در تولید بهتر (دامنه) و با تلاش برای پیشرفت و نوآوری (دانش و یادگیری)
تا پیش از این هم، پذیرش الگوها و پارادایمهای دیجیتالی مقیاس، دامنه و دانش و یادگیری برای سازمانهای سنتی مشکل بوده است و اپیدمی کنونی نیز با اضافه شدن یک پارادایم چهارمی به مدلهای عملیاتی دیجیتالی، که اهمیت آن نیز رو به فزونی است، این کار را برای این سازمانها سختتر و چالش برانگیزتر ساخته است: کار مجازی.
امروزه به جای آن که که فقط به دیجیتالی کردن رابطه میان شرکت و مشتری بپردازند، مدل مجازی، ارتباط میان شرکت و کارمندان را دیجیتالی میکند. در نتیجه دفاتر کاری اهمیت کمتری پیدا کردهاند؛ کار از خانه نه تنها امکانپذیر است بلکه اغلب مورد ترجیح است.
مطلب مرتبط: کرونا، زنگ هشداری برای مدیریت زنجیره تامین کالا
نیاز به مجازیسازی کار به دلیل ویروس کرونا (کووید-19)، باعث تحول و گسترش دیجیتالی و تعمیق اختلافات و شکاف میان افراد و همچنین بین شرکتها با سرعتی باورنکردنی گردیده است. در این روزها، تقریبا هر کار و فعالیتی که بتواند به سرعت دیجیتالی شود مجازیسازی شده است. به ویدیو کنفرانس فکر کنید که بحث و گفتگو در موارد مختلف را امکانپذیر ساخته است و یا پزشکی از راه دور که امکان تشخیص بیماری و درمان آن را فراهم میسازد. ما شاهد دیجیتالیشدن بسیاری از سنگرهای باستانی تجارت سنتی هستیم؛ به تازگی بورس نیویورک New York Stock Exchange طبقه ساختمانی مربوط به معاملات تجاری خود را بسته و به تجارت الکترونیک روی آورده است.
اما همچنان در برخی مشاغل و فعالیتهای کاری، بالذاته نیاز به حضور فیزیکی افراد است. مانند هتلها، فروشگاههای بزرگ، نمایندگیهای فروش خودرو، فروشگاههای مواد غذایی و مغازههای سنتی. علاوه بر این، نمیتوان همه مشاغل دارای پردازنده عملیاتی دیجیتال را به یک میزان مجازیسازی کرد. اوبر و Lyft با وجود آن که دارای پردازنده عملیاتی دیتا محور و نرمافزار محور عظیمی هستند، از نیروی کار زیادی جهت انجام کارهای سنتی و برآورده شدن نیازهای عملیاتی بهره میبرند. به همین ترتیب، آمازون نیز دهها هزار نفر را جهت کار در انبارها و رانندگی کامیونهای تحویل کالا به کار میگیرد.
سرمایهگذاری و تمایل به تحول دیجیتالی به طرز چشمگیری افزایش یافته است. در حال حاضر، دیجیتالی کردن ساختار عملیاتی شرکتها دیگر صرفا یک روش برای کارآیی بیشتر نیست بلکه برای کارمندان و کارگران و سلامت همگانی بسیار اساسیتر و ضروریتر به نظر میرسد. این ماجرا، خود شکاف دیجیتالی جدیدی به وجود میآورد که فاصلهها در جامعه را عمیقتر خواهد کرد. شرکتهایی که نتوانند یک شبه تغییر کنند از قافله عقب مانده و کارکنان خود را معرض خطر اضطرابهای مالی و جسمی قرار خواهند داد. این شکاف نه تنها در میان شرکتها دیده خواهد شد بلکه درون هر شرکت نیز به وجود میآید. در آمازون که محتملا یکی از موفقترین شرکتهای دیجیتال در دنیا به شمار میآید، کارگران شاغل در انبارها شروع به اعتراض کردهاند.
این شکاف مطمئنا گسترش خواهد یافت. در حالی که فعالیتهایی مانند آموزش و نرمافزار که به راحتی مجازیسازی میشوند همچنان به کار خود ادامه میدهند، در دیگر مشاغل و فعالیتها تعطیلی و اخراج رو به افزایش است. طبق گزارش وزارت کار ایالات متحده در تاریخ 26 مارس، سه میلیون و سیصد هزار آمریکایی در طول هفته، فرم درخواست بیمه بیکاری خود را ارسال کردهاند که بیشترین میزان در طول تاریخ بوده است. در چنین زمانهایی است که باید بپذیریم که اقتصاد را تنها از طریق شرکتهای دیجیتالی نمیتوان اداره کرد. بحران کووید-19 به ما تصویری نزدیک و هراسآور از چگونگی نقش شکاف دیجیتالی در جامعه میدهد. آیا دولت و تجارت قادر به همکاری با یکدیگر و نجات ما از این آینده تصویر شده خواهند بود؟
ترجمه بالا برگرفته از مقاله Coronavirus Is Widening the Corporate Digital Divide منتشر شده در تاریخ 26 مارچ 2020 توسط Marco Iansiti و Greg Richards از مجله Harvard Business Review است.
نویسندگان: مارکو لانسیتی و گرگ ریچاردز
ترجمه: تیم تولید محتوا پرمونطرح