برای ما انسانها ارتباط برقرار کردن با وجه انسانی پدیدهها، اشیا و مفاهیم بسیار سادهتر از هر چیز دیگر است. از گذشتههای دور، شاعران و نویسندگان با استفاده از صنعت ادبی جانبخشی و نسبت دادن خصوصیات و ویژگیهای انسانی به پدیدههای بیجان، آثار خود را اثرگذارتر میکردند. امروز و درحالیکه به دلیل تنوع محصولات و را6-حتی دسترسی به آنها، مفهوم برندینگ روز به روز اهمیت بیشتری مییابد، این روش یکی از ابزارهای مهم متخصصان مارکتینگ و برندینگ برای افزایش اثرگذاری بر مخاطبان است، که برای این منظور از مفهومی به نام شخصیت برند استفاده میکنند. در آژانس تبلیغاتی پرمون طرح به طور خلاصه به ابعاد شخصیت برند و اهمیت آن میپردازیم.
شخصیت برند چیست؟
شخصیت برند یا Brand Personality چارچوبی است در برندینگ که به کسبوکارها کمک میکند تا ادراکات و احساسات مخاطبان را نسبت به کسبوکار، محصولات و خدمات و وعده و مأموریت برندشان شکل دهند. این چارچوب شامل مجموعهای از الگوهای احساسی، ادراکی و رفتاری منحصر به فرد است که در طول زمان ثابت باقی میماند. اگر به طور خلاصه بخواهیم بگوییم شخصیت برند چیست، میتوانیم آن را اینگونه تعریف کنیم: شخصیت برند آن چیزیست که اگر برند شما یک انسان بود، برای معرفی آن میگفتید. مهمترین تأثیر شخصیت برند، بیدار کردن مجموعهای از پاسخهای روانی در یک قشر از مخاطبان هدف است. همانطور که انسانها در ارتباطات بین فردی برمبنای شخصیت طرف مقابل قضاوت میکنند، شخصیت برند هم ممکن است باعث شود گروهی از مخاطبان از یک برند خوششان بیاید و گروهی دیگر از آن پرهیز کنند. یکی از مهمترین دلایل اهمیت شخصیت برند، کاربرد آن در جایگاهسازی و متمایزسازی آن نسبت به سایر کسبوکارهای مشابه است. یک شخصیت برند مؤثر به برند عمق میدهد و آن را منحصر به فرد میکند.
چگونه شخصیت برندمان را طراحی و تدوین کنیم؟
پیش از هر چیز باید شناخت کاملی از هویت کسبوکارتان داشته باشید. باید بدانید ارزشهای درونی کسبوکار شما چه چیزهایی هستند، وعده و مأموریت شما چیست، چه عواملی کسبوکار شما را از نظر احساسی، معنایی و ارزش وعده داده شده به مخاطبان، و نه صرفاً در لایه محصول یا خدمت، از سایر رقبا متمایز میکند. سپس باید نسبت به مخاطبانتان شناخت کاملی کسب کنید. نیازهای آنها، خواستههایشان، مدل درک و دریافتشان از جهان و زندگی، عوامل تأثیرگذار بر آنها و سبک زندگیشان عواملی است که به این شناخت کمک میکند. بر مبنای این موارد، هسته هویتی اولیه برند شما شکل میگیرد که شامل مأموریت، ارزشهای کلیدی، وعده برند و مواردی از این دست میشود. به این نکته توجه داشته باشید که آنچه در نهایت باعث تأثیر شخصیت برند میشود، ثبات و انسجام آن در طول زمان است، بنابراین ضروری است که ابعاد شخصیت برند شما بر زیربنایی مستحکم بنا شود، تا در مراحل بعد مجبور به تغییر مداوم آن نشوید.
در گام بعدی، برمبنای هسته هویتی طراحی شده و با استفاده از مدلهای مرسوم برای انواع شخصیت برند این هویت بسط داده میشود تا شخصیت برند طراحی شود. این شخصیت به توضیح این میپردازد که برند شما چطور رفتار میکند، چطور و در مورد چه چیزهایی صحبت میکند، در چه مکانهایی حضور دارد، دغدغهها و علایق آن چیست و به طور کلی چطور تعریف میشود.
انواع مدلهای شخصیت برند
یکی از مرسومترین روشها برای طراحی شخصیت برند، استفاده از مدلی است که توسط جنیفر آکر، روانشناس اجتماعی، خلق شده و برندها را به ۵ دسته و یا بعد تقسیم میکند. اکثر برندها را میتوان در قالب این دستهبندی بررسی کرد. این مدل شامل ۵ مورد زیر است:
– صمیمیت و خلوص (Sincerity): این دسته از برندها شفاف و قابل اعتماد هستند. از حقایق و تجربههای زندگی واقعی برای معرفی خود و فعالیتهایشان استفاده میکنند. خصوصیاتی که با این دسته از برندها گره خورده عبارتند از: صداقت، دوستی و صمیمیت، واقعی بودن و سالم بودن.
– هیجان (Excitement): این گروه از برندها تلاش میکنند تجربههای فراموش نشدنی برای مخاطبانشان خلق کنند. آنها مخاطبانشان را تشویق میکنند تا همراهشان به یک ماجراجویی بیایند و مفاهیم و تجربههای جدیدی را کشف کنند. این برندها معمولاً محصول و خدمتشان را با گره زدن آن به هیجان معرفی میکنند. خصوصیات این برندها عبارتند از: جسارت، خیالپردازی، روحیه مثبت و به روز بودن.
– شایستگی (Competence): وعده این دسته از برندها آن است که کار را بدون دردسر و به درستی انجام میدهند. این برندها معمولاً به عنوان رهبر صنعت خودشان دیده میشوند و استانداردهای بالایی در طراحی و ارائه محصولات دارند. خصوصیات همراه با این دسته از برندها عبارتند از: دانایی، موفقیت، نوآوری، تجربه و سختکوشی.
– پیچیدگی (Sophistication): برندهایی که در این گروه قرار میگیرند معمولاً برتری را با تجمل ترکیب میکنند. آنها سبک زندگیای را که مخاطبانشان دوست دارند تجربه کنند به آنها نشان میدهند و خودشان را به عنوان بهترین گزینه برای رسیدن به آن سبک زندگی مطرح میکنند. خصوصیات این گروه از برندها عبارتند از: باکلاس، مسحورکننده، برازنده و بیانتها.
– سختی و زبری (Ruggedness): تأکید این گروه از برندها بر قدرت است و مخاطبان را به فعالیتها فیزیکی و آشتی با طبیعت تشویق میکنند. مهمترین خصوصیات این گروه از برندها قدرت و استقامت است.
درباره برندینگ و اهمیت آن بخوانید
مزیت داشتن شخصیت برند برای کسبوکارها
از جمله مهمترین مزایای داشتن یک شخصیت برند مؤثر ایجاد تمایز با سایر رقباست. یک محصول یا خدمت مشابه برمبنای شخصیت برند میتواند به شکلهای مختلف تبلیغ و ترویج شود و این شخصیت برند است که باعث میشود مخاطبان از بین دو محصول کاملاً مشابه یکی را به دیگری ترجیح دهند. شخصیت برند باعث میشود جایگاه و هویت کسبوکار شما در ذهن مخاطبان تثبیت شود و حتی باعث شود در اولین مواجهه با محصولات جدید شما، نسبت به آن کنجکاو یا خوشبین باشند. داشتن شخصیت برند منحصر به فرد، تأثیر قابل توجهی در افزایش آگاهی از برند دارد. همچنین هنگامی که مخاطبان با شخصیت برند شما ارتباطی شخصی برقرار کنند، احساس صمیمیت و نزدیکی بیشتری به آن میکنند و مانند یک دوست آن را به آشنایان و اطرافیان خود معرفی میکنند. شخصیت برند این فرایند معرفی را هم سادهتر میکند، چراکه خصوصیات، ویژگیها، وعده، ارزشها و کلیه ابعاد هویت برند شما را در ناخودآگاه مخاطبان حک میکند و مخاطبان با داشتن شناختی عمیقتر و درونیتر از برند شما، بهتر میتوانند آن را به سایرین معرفی کنند.
رابطه بین شخصیت مشتریان و شخصیت برند
به طور کلی مخاطبان با برندهایی که شخصیتی مشابه شخصیت آنها دارند راحتتر و سریعتر ارتباط برقرار میکنند و آنها را از جنس خودشان میدانند. به عنوان مثال افراد برونگرا تمایل بیشتری به برندهایی دارند که شخصیت آنها در دسته هیجان قرار میگیرد، افرادی که بیشتر مصالحهجو هستند و از تنش گریزاناند به برندهایی که در دسته شخصیتی صمیمیت قرار میگیرند تمایل بیشتری نشان میدهند. بنابراین شناخت دقیق مخاطبان و در نظر گرفتن این شناخت در زمان طراحی شخصیت برند میتواند تأثیر قابل توجهی بر تقویت اثرگذاری ابعاد شخصیت برند بر مخاطبان داشته باشد.
چگونه شخصیت برندمان را به مخاطبان نشان دهیم؟
در نهایت، برای آنکه مخاطبان شخصیت برند را به خوبی بشناسند، باید این شخصیت را به شکلی مؤثر به آنها نمایش دهیم. داشتن شخصیت برند کامل و منسجم در این مرحله هم بسیار کارگشاست، چراکه خلق کمپینهای ارتباطی زمانی که لحن، خصوصیات، شکل و هویت کلی برند مشخص است بسیار سادهتر است. هنگامی که مشخص است برند شما چگونه و در مورد چه چیزهایی صحبت میکند، طراحی پیامهای ارتباطی مؤثر بسیار سادهتر است. از طرف دیگر با در نظر گرفتن ابعاد شخصیت برند، چارچوب رفتاری برند مشخص است و در نتیجه حفظ انسجام و یکپارچگی در بسترهای مختلف نیز بسیار سادهتر خواهد بود. برای نمایش شخصیت برندمان به مخاطبان، کافی است با در نظر گرفتن جنبههای مختلف این شخصیت به خلق تجربههای متنوع و محتواهای ارتباطی متناسب با هویت برند بپردازیم.